Het Landelijk Platform GGz maakt zich zorgen over de positie van patiënten in het zorgstelsel. Ernstig zorgen. Want de verhoudingen in het stelsel zijn scheef. Zorgverzekeraars worden alleen maar machtiger en de patiënt krijgt het alleen maar moeilijker.. Die waarschuwing gaf directeur Marjan ter Avest van het Landelijk Platform GGz vandaag af aan de Tweede Kamer. De zorginkoop moet transparanter en klantvriendelijker om de zorg kwalitatief goed, toegankelijk en betaalbaar te maken

In een speciale hoorzitting gaf Ter Avest aan dat het Platform, waartoe ook Ypsilon behoort, zich laat leiden door 5 vragen: Is er vanuit het perspectief van de patiënt voldoende sturing op kwaliteit? Is de zorg toegankelijk voor alle patiëntengroepen? Is er sprake van keuzevrijheid? Kan de patiënt de rol van kiezende en meebeslissende consument oppakken? En is er binnen het stelsel ruimte voor de innovatie die ons voor ogen staat? Op elk van de vragen kwam Ter Avest tot een sombere conclusie.

In theorie kan iedereen zijn eigen zorgverzekeraar kiezen. Maar voor een verzekerde is het onmogelijk om de verschillende polissen en producten te vergelijken. Het vergt een studie van de kleine lettertjes en dan nog is het nauwelijks mogelijk om te weten bij welke zorgverzekeraar iemand het beste af is. Het leven is nou eenmaal niet maakbaar en voorspelbaar. Als je überhaupt iets te kiezen hebt, want “het grootste deel van onze achterban heeft een laag inkomen. Voor hen rest alleen de keuze van een budgetpolis. Hoezo keuzevrijheid?”

Ook de vrije artsenkeuze staat op losse schroeven, terwijl een persoonlijke vertrouwensband tussen patiënt en behandelaar “bepalend is voor het behandelresultaat, de therapietrouw en de continuïteit van de behandeling. Toch kunnen verzekeraars ons niet uitleggen waarom de ene zorgaanbieder op dit moment wel gecontracteerd wordt en de andere niet.”

Er wordt volop gewerkt aan nieuwe kwaliteitsstandaarden, maar hoe weet een patiënt  op dit moment welke GGZ-aanbieder kwaliteit biedt? Keuzewebsites zijn onvolledig, objectieve kwaliteitscriteria- en beoordelingen ontbreken, evenals patiëntenreviews. Ter Avest: “We roepen de zorgverzekeraars op, om samen met professionals, zorgaanbieders en patiëntenverenigingen, een breed gedragen kwaliteitskader te ontwikkelen voor zorginkoop en de informatie over het gecontracteerde zorgaanbod transparanter en klantvriendelijker te maken.”

En dan nog is de toegankelijkheid van de zorg niet verzekerd. Want valt er wat te kiezen als er te weinig zorg wordt ingekocht? vroeg Ter Avest zich af. “Uit onze meldacties in 2014 blijkt dat er lange wachtlijsten zijn in de gespecialiseerde GGZ. 21 procent van de respondenten moet langer dan 8 weken wachten op een intakegesprek bij de psychiater of psychotherapeut; 21 procent wacht zelfs langer dan 4 maanden. Dit is een zorgelijk percentage met risico’s op verergering van de stoornis en ongewenste escalatie zoals psychoses, crisissituaties en suïcidaliteit.” Het is aan de verzekeraar om dan te bemiddelen. “Maar de enige keus die een patiënt rest is het zoeken van een andere zorgaanbieder. Is dit keuzevrijheid?”