Van Rijn: ‘Positie GGZ voor mij geen principekwestie’
Hoe pakken de plannen van staatssecretaris Van Rijn over de langdurige GGZ uit voor mensen in de GGZ? Wie had verwacht dat het debat in Den Haag daarover vandaag duidelijkheid zou geven, kwam bedrogen uit. Alle eerdere geluiden ten spijt is eigenlijk nog alles mogelijk. Juist omdat de staatssecretaris de Kamer nog ruimte laat om te schuiven.
Op vragen van het CDA en D66 liet Van Rijn weten dat het voor hem geen principekwestie is: als de Kamer toch een groep mensen in de GGZ een plek wil geven in de opvolger van de AWBZ, dan kan dat. Van Rijn: “Het betoog van specialisten dat mensen in de GGZ altijd kunnen herstellen sprak me erg aan. En als je die lijn volgt, dan moet je niet willen dat je van mensen die nu zijn opgenomen zegt dat ze altijd wel opgenomen zullen blijven. Wat mij betreft komen ze in de Zorgverzekeringswet maar houden ze daar wel de mogelijkheid van een opname. Maar de hoorzitting vorige week maakte nog eens duidelijk dat er heel veel verschillende opvattingen leven en dat ‘De Waarheid’ hierover niet bestaat.” Daarmee ligt de bal weer bij de Kamer, die aan het begin van het debat juist zekerheid bij de staatssecretaris zocht. Voor de ‘lichtere’ groep in een beschermende woonvorm (ZZP-c in het Haagse jargon) zou de Wmo nog wel altijd de enige weg zijn.
Mensenrechten
Ook op andere onderwerpen deed Van Rijn enkele toezeggingen. Zo is hij zich er bewust van dat er groepen door de stelselwijziging buiten de boot kunnen vallen. “Ik ben bezig om met patiëntenorganisaties afspraken te maken om te helpen monitoren hoe het systeem in de praktijk uitpakt. Daarbij praten we ook over een centrale vraagbaak en indien nodig over een ‘rapid response team’ voor als zaken verkeerd dreigen uit te pakken.” Ook aan de uitdrukkelijke wens dat er in alle wetten een persoonsgebonden budget moet komen geeft hij gehoor. “Maar omdat het karakter van de zorg per wet verschilt, kan dat pgb er nooit overal hetzelfde uitzien”, waarschuwde hij. Daarover is zijn ministerie weer in gesprek met Per Saldo en Zorgverzekeraars Nederland. En hij zal zich hard maken voor borging van cliëntondersteuning, zegde de staatssecretaris toe.
Rechtszaak
GGZ Nederland heeft aangekondigd de rechtszaak door te zetten om alle GGZ-patiënten juist in de Zorgverzekeringswet te krijgen. Van Rijn zei daarover dat hij het Zorgakkoord waarop GGZ Nederland zich beroept heeft nageleefd: er is een nadere verkenning geweest, alleen leidde die tot de conclusie dat er een groep onder de hoede van de gemeente zou moeten vallen. Maar bereidheid om verder te praten heeft hij wel.
Het debat is de opmaat naar de brede Kamerdebatten die er in de eerste maanden van het komende jaar zullen worden gehouden over de dan ingediende wetsvoorstellen. Het gaat om drie verschillende wetten: de Wet Langdurige GGZ, een nieuwe versie van de Wet maatschappelijke ondersteuning en een nieuwe versie van de Zorgverzekeringswet. Ypsilon voert met het Landelijk Platform GGz al maanden een lobby om voor de GGZ de beste voorwaarden binnen te halen. Aanvankelijk zelfstandig met een eigen geluid, maar onlangs via een gezamenlijke brief met andere partijen in de GGZ waarin de overeenkomsten werden benadrukt. Welke van de voorwaarden uiteindelijk gerealiseerd worden, is na vandaag nog onduidelijk. Het debat wordt na de kerst voorgezet.