Voortekenen
Voortekenen
Mijn naaste gedraagt zich vreemd
Je maakt je zorgen. Jouw naaste gedraagt zich vreemd, heeft rare ideeën, hoort stemmen of is heel erg achterdochtig. Je vermoedt dat er sprake is van een psychose.
Signalen van een (naderende) psychose
Veel aandoeningen beginnen met een aanloopfase. Een psychose herkennen is niet altijd gemakkelijk. Je kunt het niet aan de buitenkant zien en het kan een tijd duren voordat de symptomen zichtbaar worden. Merk je dat jouw familielid, partner, vriend of kennis:
- op een onbegrijpelijke manier angstig of in de war is;
- er niet in slaagt om in werk of studie te presteren zoals voor hem normaal is;
- op een vreemde manier praat, soms ook met nieuwe, zelfverzonnen woorden;
- zegt stemmen te horen of praat met denkbeeldige personen;
- verhalen ophangt over complotten of geheime organisaties en daarin soms het eigen gezin of de partner betrekt;
- zich erg somber voelt of sneller geïrriteerd reageert op omgevingsfactoren;
- vreemd loopt of beweegt, op zo’n manier dat anderen zich er ongemakkelijk bij voelen;
- zichzelf verwaarloost;
- onvoorspelbare woede-uitbarstingen heeft;
- de hele dag in bed ligt, maar ‘s nachts door het huis spookt of buiten ronddwaalt;
- zichzelf iets dreigt aan te doen;
- geen vrienden maakt of alleen maar korte, oppervlakkige contacten heeft;
- zegt iemand anders te zijn;
- zegt dat anderen gedachten uit zijn/haar hoofd trekken of er juist gedachten inbrengen.
Uit onderzoek blijkt dat hoe sneller de behandeling begint, hoe beter de prognose is. Als er onder familieleden in de eerste graad (vader/moeder/broer/zus) mensen voorkomen die aan psychotische stoornissen of schizofrenie lijden, wees dan extra alert.
Vroege detectie
Vooral bij jonge mensen is het belangrijk dat psychotische verschijnselen tijdig worden onderkend. Hoe sneller hulp wordt geboden, hoe kleiner de schadelijke gevolgen. Uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek onderstrepen het belang van vroegtijdige herkenning en behandeling van psychoses. Er zijn klinieken en afdelingen (VIP-teams) die zich speciaal richten op mensen met een eerste psychose. Klik hier¹ voor onze brochure VIP-zorg.
Wat kun jij als naaste doen?
Filmpje: voorggznaasten.Amsterdam
- Vraag aan de patiënt waar hij last van heeft. Het kan gebeuren dat hij of zij ook klachten heeft, maar die anders omschrijft. Het kan helpen om samen de formulering te vinden waarmee de patiënt hulp wil en kan vragen.
- Geef iemand de tijd om zelf tot een oplossing te komen.
- Vraag aan belangrijke mensen om de patiënt heen of zij ook iets vreemds merken.
- Zoek naar informatie die jou verder kan helpen.
- Schrijf alles wat je opvalt en wat je meemaakt op. Jouw aantekeningen, liefst zo feitelijk mogelijk, kunnen een bron van informatie zijn als het komt tot een crisis of bij het zoeken naar hulp.
