Zorgwekkend gedrag
Zorgwekkend gedrag
0800-1205
Maak je je zorgen om iemand in je omgeving, maar is er geen sprake van crisis of gevaar? Bel dan het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag via 0800 – 1205. Meer informatie: www.meldpuntzorgwekkendgedrag.nl¹.
Crisis
Mensen die door hun aandoening heel verward, agressief of psychotisch zijn, kunnen onder dwang worden opgenomen in een ggz-instelling. Daar kan de behandeling worden gestart. Met de komst van de Wet verplichte ggz (Wvggz) is het ook mogelijk om thuis dwangbehandeling te krijgen, in de vertrouwde omgeving en met steun van vertrouwde mensen. ‘Thuis’ is immers vaak de beste plek om te herstellen.
Familieleden en naasten zijn dan degenen die in deze zwaarste periode – crisis – voor de patiënt moeten zorgen. Voor jullie, huisgenoten en naasten in de buurt, heeft dat grote gevolgen. Was vroeger de opname soms een moment om tot rust te komen, nu word je gevraagd om een rol te spelen in het bezweren van de crisis.
Heb je een familielid of naaste die in crisis is of dreigt te raken? MIND Ypsilon maakte een digitale toolkit om je ondersteuning en informatie te bieden: de toolkit ‘Het is crisis thuis’.
Suïcidaal gedrag
Ieder jaar doen ongeveer 50.000 mensen in Nederland een poging tot zelfdoding. Deze mensen hebben naasten. Veel van die naasten leven met ongerustheid en angst, met zorgen en vragen. Jij bent misschien een van die naasten. Voor jou heeft MIND Ypsilon de brochure ‘Leven met een suïcidale naaste’ gemaakt. 
Ook de nieuwe serie animatievideo’s en beeldverhalen die Ypsilon heeft gemaakt, geeft antwoorden op vragen als: hoe herken ik gedachten aan zelfdoding? Hoe praat ik erover? En hoe blijf ik als naaste zelf op de been?
Generieke module Suïcidaal gedrag
In de Generieke module Suïcidaal gedrag lees je waar goede zorg voor mensen met suïcidaal gedrag op hoofdlijnen aan moet voldoen. Er bestaat ook een werkkaart ‘Hoe ga je om met suïcidaal gedrag’ met voorbeeldvragen uit de module die je kunt stellen.
113 zelfmoordpreventie
Als cliënt of naaste kun je 24 uur per dag terecht bij 113 zelfmoordpreventie. Je kunt ze bellen via 0800 – 0113 of chatten op 113.nl. De informatie die ze delen blijft anoniem.
Levenseinde
Euthanasie en hulp bij zelfdoding bij psychisch lijden
Sommige mensen ervaren hun lijden door ziekte als zo uitzichtloos en ondraaglijk dat zij een doodswens hebben. Uitzichtloosheid en ondraaglijk lijden zijn criteria die gelden voor euthanasie en voor hulp bij zelfdoding. Artsen mogen hieraan meewerken als zij aan de zorgvuldigheidseisen in de euthanasiewet voldoen. De euthanasiewet is voor psychiatrische patiënten niet anders dan voor andere patiënten. Geestelijk kun je immers ook ondraaglijk lijden. Toch worden van de ongeveer vijfhonderd jaarlijkse verzoeken om euthanasie, er nog geen vijf gehonoreerd.
Sommige psychiaters hebben veel weerstand tegen euthanasie of hulp bij zelfdoding. Zij vinden het moeilijk om de criteria ‘uitzichtloos, ondraaglijk en weloverwogen’ objectief te beoordelen. En de procedure is omslachtig en lang.
Gevolg is dat veel patiënten geen andere uitweg meer zien en hun leven beëindigen door een – soms gruwelijke – suïcide. Mensen in de ggz moeten, net als in de somatische zorg, serieus genomen worden in hun doodswens. Goed luisteren en adequaat handelen kan het lijden al aanzienlijk verlichten.
Meer informatie via Expertisecentrum Euthanasie (voorheen Levenseindekliniek).
Lees hier het standpunt van MIND over het onderwerp euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden.
Palliatieve zorg bij psychiatrische patiënten
Palliatieve zorg is een vorm van stervensbegeleiding. Het is bedoeld om iemand in de laatste fase van zijn leven een zo goed mogelijke kwaliteit van leven te geven. Palliatieve zorg is aan de orde als de ziekte ongeneeslijk blijkt en richt zich niet op behandelen of op zelfstandig functioneren, maar kan zich toespitsen op goede, liefdevolle zorg.
Psychiatrische patiënten kunnen niet altijd in een ‘gewoon’ hospice terecht. Instellingen of (beschermde) woonvormen zijn vaak niet toegerust om mensen stervensbegeleiding te geven. Maar het kan wel, zoals GGZ Centraal al jaren laat zien:
Psychose en verslaving
Een groot deel van de mensen met een ernstige psychische stoornis gebruikt alcohol of drugs of is hieraan verslaafd. Andersom hebben mensen in de verslavingszorg vaak ook psychische problemen. We spreken van een ‘dubbele diagnose’ wanneer iemand een psychiatrische aandoening heeft, zoals psychose of schizofrenie, en daarnaast verslaafd is aan alcohol of drugs.
Blowen
Bij mensen die daar door genetische aanleg gevoelig voor zijn kan het gebruik van drugs, ook cannabis, de kans op het ontstaan van psychosen vergroten. Ook kunnen drugs leiden tot een terugval in een psychose. Uit onderzoek is duidelijk geworden dat blowen het ontstaan van een psychose vervroegt.
Behandeling
De psychose en de verslaving beïnvloeden elkaar. Dat maakt de behandeling moeilijk. De patiënt moet afkicken om zijn psychose te behandelen en van zijn psychose af zijn, om de verslaving te kunnen behandelen.
Behandeling moet gelijktijdig en met zorg gebeuren. En het drugsgebruik geleidelijk afgebouwd. Daarom zitten in de ambulante teams tegenwoordig deskundigen uit zowel de psychiatrie als de verslavingszorg. Ondersteuning van de patiënt en het werken aan een alternatieve daginvulling zijn belangrijke elementen uit de behandeling.
Verschillende instellingen werken met een geïntegreerde dubbele diagnose behandelmethode (IDDT).
Veel voorlichtingsmateriaal is er niet, zeker niet voor familieleden. De online brochure ‘Dubbele Diagnose, informatie voor familieleden’ geeft achtergrondinformatie, verdieping en uitleg over oorzaken en gevolgen, zorg en behandeling, maar vooral over wat familie en naasten kunnen doen, voor zichzelf én voor hun familielid. Als je goed geïnformeerd bent, sta je steviger in je schoenen en kun je de problemen in je familie en omgeving beter het hoofd te bieden.
Bestel de brochure Dubbele Diagnose
Meer informatie
Downloads
- Werkkaart ‘Hoe ga je om met suïcidaal gedrag’
