Doorbraak: Toekomstige AWBZ ook toegankelijk voor achterban Ypsilon
Mensen met psychiatrische problematiek worden niet langer uitgesloten van de Wet Langdurige Zorg, de opvolger van de AWBZ. Op initiatief van D66 en CDA heeft de Tweede Kamer daartoe vanmiddag unaniem een motie aangenomen. Het Landelijk Platform GGz en de vereniging Ypsilon zien daarmee een maandenlange lobby bekroond. Minimaal 10.000 mensen zijn met de veranderde aanpak geholpen.
De beide organisaties noemden het vanaf het begin volstrekt onrechtvaardig om mensen met psychiatrische problematiek al bij voorbaat uit te sluiten van deze zorg, terwijl bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking hier wel recht op hebben. Ook in de psychiatrie zijn er immers mensen die langdurig op een beschermde woonomgeving en intensieve zorg aangewezen zijn.
Structuur en veiligheid
Het Landelijk Platform GGz en Ypsilon hebben vorig jaar aanhoudend gesprekken gevoerd met Kamerleden en het ministerie van VWS. Hun grootste angst was dat een groep met zware psychiatrische problematiek volledig afhankelijk zou worden van de Wmo. “Niet iedereen kan zomaar participeren. Er zijn bijvoorbeeld mensen die beschermd wonen en alleen het hoofd boven water kunnen houden dankzij de structuur en de veiligheid die de woonvorm biedt. Of denk aan mensen die elke minuut van de dag vechten tegen de stemmen in hun hoofd. Of mensen met een zware vorm van autisme”, aldus woordvoerder Bert Stavenuiter. Landelijk Platform en Ypsilon kregen lange tijd alleen steun van Per Saldo en andere cliëntenorganisaties. Pas gaandeweg vonden hun argumenten weerklank in Den Haag en bij andere partijen in het veld.
Nieuwe afbakening
De motie geeft nog niet precies aan waar straks de afbakening in het nieuwe stelsel zal liggen. De staatssecretaris is daarover sinds deze week met het Platform en andere GGz-partijen in overleg. Stavenuiter: “Het criterium is of mensen al dan niet een veilige omgeving met 24-uurs nabije zorg nodig hebben. Die mensen vind je niet alleen binnen psychiatrische ziekenhuizen maar ook binnen beschermd wonen. In het Haagse jargon: Voor ons is duidelijk dat cliënten zowel met een zogenoemde B-pakket (met behandeling) als met een C-pakket (zonder behandeling) in aanmerking moeten komen voor de WLZ.”
Tegelijk is voor het Platform duidelijk dat niet iedereen die nu in een instelling verblijft in de toekomst in aanmerking komt voor de WLZ. “In principe is een opname tijdelijk en is de zorg erop gericht dat mensen zo spoedig mogelijk weer zelfstandig kunnen wonen. Die zorg zal in eerste instantie vanuit de zorgverzekeringswet en de WMO geleverd moeten worden. De WLZ komt pas in beeld als echt blijkt dat mensen die beschermde woonomgeving zeer langdurend of blijvend nodig hebben.”
Kwaliteit
Het Landelijk Platform GGz wil zich nu met andere GGz-partijen als zorgaanbieders gaan richten op optimale kwaliteit van zorg binnen de WLZ. “Binnen de WLZ zijn zaken als persoonlijk herstel, goede dagbesteding, sociale contacten en betrokkenheid van familie zeer belangrijk. We zien daar mooie initiatieven in, maar over de gehele linie is nog veel te verbeteren. Uiteindelijk gaat het om de kwaliteit van zorg en niet om het potje waaruit het betaald wordt.”