Het netwerk rond mensen met ernstige psychische problemen is vaak klein. Hierdoor komen taken en zorgen bij één persoon terecht: bij jou. Raak je overbelast, dan helpt het als je anderen bij de zorg betrekt. Maar hoe vertel je je naaste dat juist zijn belangrijkste steun en toeverlaat een stap terug doet?

Veranderen kost tijd
Zoek naar dingen waar je naaste wel hulp of ondersteuning bij wil. Sluit aan bij de behoefte van je naaste. Waarschijnlijk zou het voor jullie beiden als een verlies voelen als je van het ene op het andere moment de handdoek in de ring gooit. Kies één ding uit dat je voortaan niet, of minder intensief gaat doen en kondig dat tijdig aan.

Hoe begin ik?
Je naaste kan niet zomaar weten wat er in jouw hoofd omgaat. Zeg hem/haar dat je erover nadenkt hoe je zaken kan veranderen. “Want weet je, nu gaat het nog, maar op de langere termijn hou ik dit niet vol.” Laat het een tijdje rusten en kom er dan op terug: “Weet je nog dat ik zei dat ik dit op de lange termijn niet volhou? Ik heb erover nagedacht en heb besloten dat er iets moet veranderen. Vanaf morgen…”

Bewaak je eigen grenzen
Het is niet altijd makkelijk om je grenzen aan te geven. Toch is het goed om daar oog voor te houden. Hierdoor kun je meer grip krijgen op de balans tussen wat je aankunt en de hoeveelheid zorg die je op je neemt. Grenzen aangeven kan ook goed zijn voor je naaste: je schept daarmee duidelijkheid over wat je kunt doen en waar hij/zij een ander voor moet inschakelen.

Zoek naar argumenten die je naaste aanspreken
Mijn dochter is al vroeg uit huis geplaatst. Nu haar opname er bijna op zit, wil ze graag een huisje naast het mijne. ‘Ik snap het wel: zo kunnen we altijd bij elkaar binnenlopen. Maar moet je wel willen dat je moeder je elke minuut van de dag in de gaten kan houden?’, vroeg ik.

Tips voor het gesprek

• Benoem wat je voelt: ‘Het wordt mij te veel’
• Stel open vragen. Zo’n zin begint met Hoe, of Vertel eens meer?
• Vat samen wat je hebt gehoord, dat stimuleert de ander om verder te denken en toe te lichten
• Respecteer het gevoel en/of de mening van je naaste, ook al heeft hij/zij andere ideeën
• Hou het bij jezelf: Zeg niet ‘Zou je dat wel doen?’ als je bedoelt: ‘Ik heb liever niet dat je dat doet’.